توضیحات تکمیلی
امروزه نفت و گاز یا به طور کلی سیالات هیدروکربنی، نقش بسیار مهمی در پیشرفت صنعت و افزایش سرعت رشد فناوری ایفا میکنند. نیاز روزافزون به این منابع ارزشمند و حیاتی باعث شده است که بشر همواره به دنبال دستیابی به شناخت بهتر و دقیقتر منابع زیرزمینی این سیالات باشد تا بتواند با تولید بیشتر و به صرفهتر نفت و گاز، چرخ صنعت را با سرعت بالاتری بچرخاند.
از ابتدای کشف منابع هیدروکربنی همواره این سوال مطرح بوده است که چه اتفاق و برهمکنشی صدها متر زیر زمین به وقوع میپیوندد که منجر به بالا آمدن سیال و تولید آن میشود؟ پاسخ به این سوال از رهگذر دانشی میگذرد که آن را مهندسی مخزن مینامند. منظور از مخزن، مخازن فلزی یا پلاستیکی ساخته دست بشر نیست، بلکه منظور مخازن عظیم و وسیع زیرزمینی هستند که از رسوبات تشکیل شدهاند و عمرهای طولانیمدت دارند.
درس مهندسی مخزن 1، از دروس تخصصی دوره کارشناسی مهندسی نفت است که به نحوی دریچه ورود دانشجویان به مهندسی نفت و به ویژه مباحث مربوط به مخازن هیدروکربوری، محسوب میشود. در این درس مبانی و روابط جریان سیالات در مخازن نفتی بیان میشود و اهمیت آن از آنجا است که پایه بسیاری از مباحث دیگر در مهندسی نفت، مانند: تحلیلهای چاهآزمایی، مدلسازی و شبیهسازی مخازن، مدلسازی فرایندهای ازدیاد برداشت و… را تشکیل میدهد. بنابراین، درک درست مفاهیم موجود این درس، قدم بسیار مهمی در ورود به دنیای مهندسی نفت به شمار میرود.
مهندسی مخزن به مهندسین نفت میآموزد که بسته به شرایط مخزن، امکان وقوع چه نوع جریانی وجود دارد و چه مشخصاتی از مخزن کمک به برقراری جریان میکند. بنابراین انتظار میرود که پس از گذراندن این درس، دانشجو قادر باشد به دیدی کلی از کیفیت جریان سیال در مخزن برسد و همچنین عوامل احتمالی موثر بر افت فشار سیال را بررسی کند.
در این فرادرس تلاش شده است تا با طرح نکات اصلی و بنیادین مهندسی مخزن و همچنین بررسی دقیق معادلات ریاضی جریان، فهم عمیق مطالب حاصل گردد. در این آموزش ابتدا مقدمات مهندسی مخزن بیان شده و در ادامه، تمرکز مباحث بر حالتهای مختلف معادلات جریان در محیطهای متخلخل است و در پایان نیز مطالب مربوط به جریان غیر امتزاجی ارائه میشود. همچنین در این فرادرس به مباحث مقدماتی زمینههای مرتبط با مهندسی مخازن، مانند: مدلسازی و شبیهسازی جریان نیز اشاره میشود. انتظار میرود که با فراگیری مطالب ذکر شده، در انتهای آموزش مسیر یادگیری و درک درسهای مرتبط هموار گردد.
فهرست سرفصلها و رئوس مطالب مطرح شده در اين مجموعه آموزشی، در ادامه آمده است:
- درس یکم: مقدمهای بر مهندسی مخازن هیدروکربوری
- مروری بر خواص سنگ و سیال مخزن
- معرفی معادلات جریان سیال در محیط متخلخل (قانون دارسی)
- رابطه خواص هدایتپذیری و ذخیرهسازی محیط متخلخل
- معرفی رژیمهای جریان، هندسه جریان و تعداد سیالات در حال جریان در مخزن
- شرایط مرزی در مسائل جریان سیال در مخازن
- دستگاه واحدهای متداول در مهندسی مخازن هیدروکربوری
- درس دوم: افت فشار در مخزن
- عملكرد محدود و نامحدود مخزن
- جريان حالت پايدار، ناپايدار و شبه پايدار
- جریان حالت پایدار
- جریان حالت ناپایدار
- جریان حالت شبه پایدار
- مفهوم ناحيه ريزش در مخزن
- درس سوم: جریان سیال تکفاز در حالت پایدار
- استفاده از شكل ديفرانسيلی قانون دارسی و تعيين معادله جريان در حالت پايدار (برای نفت و گاز)
- جریان خطی حالت پایدار
- معادله افت فشار حالت پایدار جریان خطی
- تئوری جريان شعاعی در محيط متخلخل
- جریان شعاعی حالت پایدار در استوانه
- جریان شعاعی حالت پایدار در کره
- معادله افت فشار حالت پایدار جریان شعاعی در دبی ثابت
- شاخص بهرهوری در جریان پایدار Jss
- تراوایی میانگین در مخازن ناهمگن
- فشار میانگین مخزن در حالت پایدار
- استفاده از شكل ديفرانسيلی قانون دارسی و تعيين معادله جريان در حالت پايدار (برای نفت و گاز)
- درس چهارم: جریان سیال تکفاز در حالت ناپایدار
- معادله انتشار
- معادله دیفرانسیلی انتشار
- شرایط مرزی معادله انتشار
- حل معادله دیفرانسیلی انتشار و پاسخهای انتگرالی یا لگاریتمی آن
- معادله عمومی جریان در حالت ناپایدار
- معادله افت فشار در حالت ناپایدار در دبی ثابت
- معادله انتشار
- درس پنجم: جریان سیال تکفاز در حالت شبه پایدار
- معادله عمومی جریان در حالت شبه پایدار
- معادله افت فشار در جریان شعاعی شبه پایدار در دبی ثابت
- عامل شکل هندسی دیتز (ِDietz shape factor)
- شاخص بهرهوری در جریان شبه پایدار Jsss
- عملکرد چاه نفتی/ چاه گازی (IPR مربوط به چاههای عمودی)
- درس ششم: مدلسازی اثر پوسته (Skin Effect)
- مفهوم اثر پوسته و محاسبه آن
- عوامل موثر بر اثر پوسته
- عامل پوسته مثبت، منفی و مجازی
- اثر پوسته وابسته به سرعت جریان (اثر جریان آشفته)
- مفهوم طول و شعاع معادل در جریانهای خطی و شعاعی
- درس هفتم: بیان اصل برهمنهی (Superposition) و کاربرد آن
- اصل انطباق
- بررسی تاثیر دبیهای متغیر تولید روی معادلات افت فشار مخزن
- بررسی تاثیر تعداد چاههای تولیدی روی معادلات افت فشار مخزن
- بررسی تاثیر گسل روی معادلات افت فشار مخزن
- بررسی تاثیر مرزهای مجاور روی معادلات افت فشار مخزن
- درس هشتم: معرفی مکانیسمهای مربوط به تولید از مخزن
- مکانیسم آبران
- مکانیسم انبساط سنگ و سیال
- مکانیسم کلاهک گازی
- مکانیسم جدایش گرانشی
- درس نهم: چاهآزمایی ترانزینت
- آزمایش افت فشار
- آزمایش ساخت فشار
مفید برای
- مهندسی نفت
پیش نیاز
آنچه در این آموزش خواهید دید:
پیش نمایشها









راهنمای سفارش آموزشها
در مورد این آموزش یا نحوه تهیه آن سوالی دارید؟
- با شماره تلفن واحد مخاطبین ۵۷۹۱۶۰۰۰ (پیش شماره ۰۲۱) تماس بگیرید. - تمام ساعات اداری
- با ما مکاتبه ایمیلی داشته باشید (این لینک). - میانگین زمان پاسخ دهی: ۳۰ دقیقه
- ۱۰۰ درصد مبلغ پرداختی در حساب کاربری شما شارژ میشود.
- و یا ۷۰ درصد مبلغ پرداختی به حساب بانکی شما بازگشت داده میشود.
نظرات