سیل و آب گرفتگی، از جمله مشکلات اساسی بسیاری از شهرهای کشور است که از جمله دلایل آن توسعه روز افزون شهرها و در نتیجه افزایش سطوح نفوذناپذیر و تغییر در چرخه هیدرولوژیک آب است. دلیل دیگر آن، ناکارآمدی شبکه زهکشی است که اغلب با توجه به شرایط اقلیمی گذشته طراحی شده است و تجمع رسوبات و زباله ها در مجاری شبکه نیز مزید بر علت می شود. این قبیل مشکلات در کنار پدیده تغییر اقلیم می تواند تشدید شود و بنابراین نیاز به پیش بینی و مدیریت جامع زهکشی رواناب شهری وجود دارد.
در این فرادرس، نحوه شبیه سازی بارش – رواناب و مدل سازی شبکه زهکشی شهری با استفاده نرم افزار SWMM (مدل مدیریت رواناب های سطحی) آموزش داده می شود و تلاش گردیده تا جزییات مدل توضیح داده شوند. در انتها نیز پروژه ساده ای جهت جمع بندی آموخته ها و نحوه به کارگیری بخش های پیشین در مدل سازی، انجام شده است.
این آموزش در چهار بخش کلی مدل سازی هیدرولوژیکی، مدل سازی هیدرولیکی شبکه زهکشی شهری، مدل سازی کیفیت رواناب و به کارگیری راهکارهای توسعه کم اثر جهت بهبود کیفی و کمی رواناب ارائه شده است.
با وجود اهمیت زیاد مدل SWMM و کاربردهای متعدد آن در مدیریت رواناب های شهری، آموزش آن در سطح کشور چندان فراگیر نیست، در حالی که آشنایی کامل و کافی و در کمترین زمان جهت استفاده از این نرم افزار نیاز مبرم کارشناسان مدیریت شهری و دانشجویان شاغل به تحصیل در حوزه های آب و برنامه ریزی شهری است تا بتوانند با پیش بینی و ارزیابی عملکرد سیستم زهکشی شهری، برنامه ریزی های دقیق تری را برای مدیریت آینده آب شهری داشته باشند.
فهرست سرفصل ها و رئوس مطالب مطرح شده در این مجموعه آموزشی، در ادامه آمده است:
- درس یکم: معرفی و نصب نرم افزار SWMM
- مقدمه و معرفی مدل SWMM
- نحوه دانلود و نصب نرم افزار
- درس دوم: کار با مدل و ایجاد یک پروژه مدل سازی شبکه زهکشی شهری
- محیط نرم افزار
- منوی اصلی برنامه
- تولبارهای مدل و نوار وضعیت
- پنجره Study Area Map
- نحوه ایجاد زیرحوضه ها
- نحوه ایجاد گره ها
- ایجاد مجاری زهکشی شهری
- پنل مرورگر (پنجره Data Browser)
- درس سوم: نحوه ورود داده های بارش به مدل و تنظیم سری های زمانی
- اضافه نمودن باران سنج به مدل
- تنظیمات مربوط به پنجره ویرایشگر باران سنج
- نحوه تنظیم و فرمت سری های زمانی
- درس چهارم: تکمیل ساخت مدل و تنظیمات اجزای آن
- تنظیمات مربوط به زیرحوضه ها
- نسبت دادن باران سنج به زیرحوضه ها
- توضیحات مربوط به عرض معادل زیرحوضه
- تنظیمات مربوط به گره ها (Junctions)
- نسبت دادن گره خروجی به زیرحوضه مربوطه
- انواع مجاری قابل مدل سازی در SWMM و معادلات حاکم بر آن ها
- تنظیمات مربوط به انواع لینک ها
- درس پنجم: مدل سازی هیدرولیکی و تنظیمات عمومی جهت اجرای پروژه
- معادلات حاکم بر مدل هیدرولیکی
- تعیین روش های روندیابی
- معرفی ماژول های مدل
- زمان بندی و تاریخ گذاری پروژه
- تنظیم گام های زمانی پروژه
- سایر توضیحات مربوطه
- درس ششم: مدل سازی کیفی رواناب
- معادلات حاکم بر بخش کیفی مدل
- نحوه وارد کردن اطلاعات آلودگی زیرحوضه ها به مدل
- نحوه وارد کردن اطلاعات کاربری زمین و توابع تجمع و شستشوی آلاینده
- درس هفتم: مدل سازی راهکارهای توسعه کم اثر
- راهکارهای توسعه کم اثر
- معرفی انواع LID های ارائه شده توسط نرم افزار
- نحوه مدل سازی LID ها در SWMM و وارد کردن اطلاعات مورد نیاز
- درس هشتم: توضیحات تکمیلی ساخت مدل
- اضافه کردن عنوان برای مدل مفهومی ساخته شده
- اضافه کردن داده های مربوط به دما، تبخیر، سرعت باد و ذوب برف
- اضافه نمودن اطلاعات آبخوان به مدل
- مدل سازی انواع گره ها در سیستم زهکشی: Junction, Outfall, Flow Divider, Storage Node
- ایجاد انواع منحنی ها در SWMM
- مدل سازی انواع لینک ها در سیستم زهکشی: Conduit, Pump, Orifice, Weir, Outlet
- درس نهم: اجرای مدل و مشاهده نتایج
- انجام یک پروژه ساده جهت مدل سازی کمیت و کیفیت رواناب شهری
- نحوه اجرای مدل ساخته شده
- انواع روش های مشاهده و تحلیل نتایج
- مثالی از به کارگیری بهترین راهکارهای مدیریتی در SWMM جهت بهبود کمی و کیفی رواناب
- معرفی نسخه های تکمیلی نرم افزار مانند: INFOSWMM و PCSWMM
مفید برای رشته های
- مهندسی عمران
- مهندسی محیط زیست
نظر شما در مورد این فرادرس چیست؟